بازگشت
د شیر دل د ژوند دا ستان
پوهاند حکمی پوهاند حکمی

اسلا م وعلیکم

و علیکم اسلام  يه خیر راغلی وروره

را ځه  د  لته  پر د غه  کټ   کینه  ستړی  شو  ی   به   یی

خیر اوسی ورور جانه  رشتیا نن د سهار د لمان ځه را پد ی خوا مزل وهم او پوره ستړی شوی یم خوځه وکړم .نا چاری اومجبوری بد شی ده .د سړی طالع اوبخت خوارشی حتی ما شوما ن هم پی کا ی او لوټی و غور ځو ی ا و د لیونی ګمان پی کوی .اوس که یو سو خبری تا سو سره وکړم او خپل  دا دردمن زړه چه هر پر ده ی له وینا ا و پر یشانی نه ډ که د ه  و سبړم  نو ممکن تا سو ته هم  ممکن لیو نی ښکا ر ه بشو م .څه وکړم خد ای په ما راوستی د ه . البته دغه لا لحا ند ی په نصیب کی می بو ی.  ممکن به ما  و پژنی  یا  نه  زه  د خو ګیاڼی د سوباړی د کلی څخه یم او د پا چا خان له مزد ورا نو او دهقا نا نو نه یو مزد وروم.اصلی نو م می شیر د ل د ه خو بعضی خلک می خر د ل یا بذدل هم یاد وی . د هغه د غویانو خرو ا و پسو نو  پیو لو ا و سا تلو وظیفه را پغاړه و.     وړمه ورځ  زما له بد ه طا لع څخه  د پاچا خا ن پنځه  پسه نا څابه مردار شو  خو کله چه پاچا خان  خبر شو او مړه پسو نه و لید ه په ما با ند ی  ډ یر په  غو صه  شو  ا و له  مزد وری  وویستمه. هغه کوم تنخا او نور شی خو نه را کو ل تنها کا ل کی ی  و جو ړه  کا لی  ا و د ری  و خته  ډ و ډ ی  به  را ته را کول.نو کله چه هغه را  ته ځوا ب راکړه ا و له مزدور ی وشړلمه مجبور شو مه چه  د کلی نه  و وځمه او ځا نته کو م کار و بارپیدا کړم .چرته که تا سو یا د تا سو کمه شناخته مزدور ته ضرورت  ولری زه به ور ته مزد وری وکړم

نه ورور جانه مو نږ خپله مزدوران یو او یو ګوله ډوډ ی د ياره سهار ترما ښا مه په د هقا نی یا مزدوری ورک یو.پدی وخت کی یو بل سپین ګیری کا کاهم راغی او مونږ سره به مر که او قصه کی کیناست. هغه لکه چه د چلم او نصوا رو عملی هم و. نو جپ ته لاس وړاندی کړ د نصوارو ډبلی را وویسته لږ نصواری خوله کی واچو او مونږ ته هم کښ وکړه . ما خو نصوار نه کاو نور ملګری یو دو خوله نصوار تر ی واخستل او خوله کی وا چاول.لږ چه ددی سړی دمه وشو په خیرو پیل کړ او وویل .پاچاخان چه د کلی خان او لوی کروند ګر د ی پرون  یو سو پسو نه  یی مرد ا ر شول  لکه چه کوم ساری مرض راغلی ده او د هغه   په رمه کی و ر ګډ شویده  خو پا چا خا ن ډ یر غمجن ا و خواشینی ښکا ر ید ه چه  څه وکړی یو مزد وری هم تر وتلی د ه  ا وس څوک نه لری چه نور ما لونه ی وسا تی. ما ددی سړی خبر ی چه واوریده غو ږو نه می بړنګ وکړاو ځان سره می وویل.چه پا چا خان يه نا حقه په ما  په قهر شو ا و له  مزدوری و شړلمه.زما کو م قصوریا ګناه خو د يسونو يه مردارید و نه و. دا خو د خدای تعالی کارونه ده.خو یه هغه لحظ کی ما څه نشو ویلی. اوهغه هم بدون دد نه  چه فکر و کړی دفعتا په غضب شو او زه یی له مزد وری و شړلمه . له  سپین ګیر ی کا کا نه می  پوښتنه وکړ چه څنګه او د چا نه د دا خبره واورید ه هغه راته  وویل چه تصادفا ګل رحیم لا لا چه د هغه بزګر دی  را ته دا خبر ه وکړ.

    زه د خپل ځای نه را پا سیدلم او خدای پا مانی می وکړ او بیا می يه مزل وهلو بنا وکړ. لاره کی په چرت روانم او له ځانه سره می بدلی  ویلی وار د واره بدون ددی چه وغواړم یا می دا بدله زده وی د خولی نه می دا سی راووته.                    

          شیر د له    ټینګ   نیسه   د ځا  ن  اوس                           چه د ژوندون وړیا  څپیړه په تا را ځینه 

نو کله چه دا لنډی می وویل يه چرت کی شوم څنګه وشو چه زه  له ځا نه لنډی  یا نیمکی جوړکړم . خو بد ی وخت کی تر یو خا ص احسا ساتو لا ندی را غلی وم چه بیا می خوله خلا صه شو او دا بدله می زمزمه وکړه.

          په   ر نځ   ا خته    شیر د له  ټینګ  شه  

           څه چه قسمت کی دی بوی هغه در ځینه

او بیا می یو څه وویل 

           ما   سر ه   چر ت    د  مینی   نشته 

           په تش نس هوس د مینی خوند نه راکوی نه

لنډه دا چه په همدی خوشحالی او احسا ساتو نه ډکه فضا کی مزل می  وهله چه مخه کی را ته یو شنا خته چه  ګل رسول نومیده راغی او هغه کله چه دا سی خوشحا له او غیر عاد ی حالت باندی ولیدلمه حیران پا تی شو او وویل شیر دله څنګه   داسی خوشحاله ښکاری ما ورته وویل 

            د نوی ژوند  کړکی ګورمه خلا صه 

            ورته په مخه ی یم روان چه ووینمی 

ګل رسول حیرا ن شو او راته وویل سړیه ته لکه شاعرانو غزل وای نه چه شا عر شوی . خو څه د سر وخوږوم ما نو په همدا فکر او خو شحالی نور هم پسی بدلی می ویلی  حتی دونه په فکر او احسا ساتو ډوبه شوی وم چه ګل رسول رانه جلا شوید ه ا و خدای پا مانی  کړیده زه پی نه یم پوی شوی.

خبر ی نور نه  اوږد وم په همدا غزل ویلو ولسوا لی بازارته ورسیدم . با زار کی ګڼو ګوڼ د خلک ډ یر و دکانونه خلا ص وما سره پیسی نو چه څه  وخورم  له  نا چا ری نه لا س  می خیرات غو ښتلو ته  وړا ند ی کړ . یو سړی خد ای  مهربا نه کړ را ته یو روپی راکړا و هغه می عا جل یو  وچه   ډ وډ ی وا خیست.همد ا  و چه  ډ وډ ی  می زر زر و خو ړله   لږ په خیټه  مو ړ شوم.  وروسته له همد ی نا نوای څخه می پوښتنه وکړ ورور جا نه مزد ور ته  ضرورت نه لری هغه  له  نیکه مرغه ر ا ته  وویل  ولی نه که کار غوا ړی نو راځه دو کا ن ته  شه . ما  سره  د لته  کله  وړه  به  ا غږوی  ا و کله  تناره  ته به لرګی اچوی او همدا رنګه  نور کارونه به  کوی. که د خوښه وی  د ورځي به دری وخته ډوډی او یو جوړه کالی او سل روبی د میاشتی تنخا به در کوم.څنګه خوښه د ده  البته د شپی به هم همدی دوکان کی چه شاته پسخا نه  لری سملی ا و سهار د وخته خپل کارونه به شروع  کوی.صحیح  د ه  ورور جانه خاطر د جمعه لره انشا لله  ټول کارونه به سمه شی. هر څه می قبوله کړ خو خبر نوم چه دا سړی زړه کی غلطه د ه مزدور خپل به دام کی اچوی او وروسته خپل کار په مفته پی اجراکوی . سو  ورځی می  ور سره صا د قا نه کار وکړ بله ورځ را ته وویل شیر دله له دخل نه  پیسی ورکه شویده . دلته خو په غیر دستا او زه نور څوک نشته  چه پیسی غلا کړی هرومرو پیسی تا غلا کړیده ما ورته وویل باداره زه غل نیمه

     د تحویلد ار شیر  د ل خا ن ښځه یعنی شر ینه یو ورځ  د لا تری  ټکس واخیسته  کله چه قرعه  کشی  وشو نو هغه  ته  د پینځلس لکو  روبی  جا یزه وو تله .شیر دل خان د لا تر ی په پیسوبا ند ی په  کلی کی یو لوی  د و برجه  قلعه  وا چو له  او په متبا قی پیسو زمکه واخیست.. په  کلی کی خلک  ورته تحویلدار  صاحب یا خزاند ار صا حب ویل . نو شیر دل خان

کراکرا په منطقه کی د لوی اعتبار ا واحترام خا وند و شو.په ضمن کی کله کله ورته د شعر ویلو الهام هم راته . د خپل تیر شوی ژوند په حقله داسی وایی

            په ار مان  د  ښه ژوندون وم  ارمان جن مدام

             نن  په  کلی کی  لرمه  ژوند  ا برو من  مدام

             و یاړم په مټ او په با زوخپل شکرونه با سم

             لد ی  رنځ  ا و مزد وری نه وم رنځ من مدام

              نه  و پروا  د چا  په نیستی  او کړا ونو کمی

              نن  د  خا لق   په  برکت  یم  شته   من  مدام

              نو م  می شیر د ل  خلک را ته بزدل  به ویل

              د  پا چا خا ن  په   مزد وری  و م  پمن  مدام 

شیر دل خان له ډیر خو شحالی او نیک مرغیتوب څخه په کالی کی نه ځایده. خلک سره ښه رویه کوله خوارانو سره د توان يه اندازّ مر سته کوله. د ډیر خلک دعا او زړه لاس ته راوړله. بیا یو ورځ د شعر ویلو چرت ورته پیداشو او وویل

               درلود می مزدوری خپل په قوط و لا یموت

                هغه  هم  را نه  لاړ شم  پا تی   په  سقو ط

         د ژوند سرګردانی د ه شیر دله څه به کیږی

       خدمت به کړم د هر چا  ولو چه  و ی نمروت 

     خوار مید ه  نصیب لرم  د ژوند   سر ګرد ا نی

      مزدوری می ده قبوله نه لرم شرط  نه مشروط

      شیر د له خیر د غواړه خدای خو مهربا ن د ی

     پاچا خان په مزدوری کی خد مت می و مسعود 

     خو ارا نو له پا کی نه خد مت  کړی   په پا کی

      چه لری څه په زړه  د رته  وبا سی  مو جو د

     خواران بد قسمتی نه  په ژوند  لر ی ستو نځی 

      اوسیږی  تل د خلک  سره په دعا و په  درو د

      شیر دله په  دعا  شه چه ژوند د  شی سمبا ل

       حکمی غوندی دوستان له خدمت وکړم مذبوط

شیر دل خان دا پاسنی شعری د خاطره په شکل وویل او رشتیا ژوندی همداسی و او تیر یده.خو یو ورځ ښځه یی ورته وویل سړیه را شه چه پس ددینه دا ستا  شعرونه زه  ولیکم او اخبار ته ورولیږم چرته که د چاپولو امکانات وی چاپ به بشی او تاله په بدل کی حق الزحمه به درکوی . نو ښځی ته وویل اوس نو ولیکه

  

               په د نیا یی ما ل غر ه مشه

 

       ګو ره پاچا خا نه د وران د ه چه را شی  په هر چا

        پرون  و ستا  نن و ینم   زما  سبا  د ه    د   بل چا 

        نبه غره کیږ و  د د نیا  یی  په ما ل ا و  د ا را یی

        غواړو که  نه غواړ و د وران ده راځی به خا مخا

        خلک سره مصلح ژوند په لرلو ژوند بدی وی خوږ

            هیڅ  کله  نبه  ښپیما نیږ ی  په  کړو کی د  صفا

             اخیستی می ده کلکه تجربه تیرژوند چه می لرل

              د  بد ه  خا طره  و په  لرل  نن کوم  د غه  وینا

              د نیا  زمین  زمان بو  پا تی  هر څه  فا نی  د ه

              د ر ته  د ر بشی به  هر څه په  وفا  وی په جفا

             طبیعت اواجتماع سره سازش ضرورغواړی هنر

              شیر د ل شا نتی ډیر خلک و ینم ډوپ ډیر په ګنا

             شیردله خدای په برکت درنه جوړشو شیردل خان

               لره د پام  ژوند  ته چه  په  کړو وړو نشی خطا

همدا رنګه شیر دل به ویل او ښځه ی لیکله . شعرونه ور ولیګل ورځ پاڼی ته شعرونه چاپ او حق الزحمه شیر دل ته ورکړ شو.نو شیر دل خان لا په شعر ویلو تشړیق او همداسی پسی دوام ورکول. ګو یا لدی درکه هم شیر دل خان شهرت فرهنګی پیدا کړ. ورځ په ورځ عزت اوشهرتی په منطقه کی زیاتیده.په منطقه کی خلکو سره په سو کالی او ښه تړاو ژوند کوله او دخدای تعالی شکران به ایستله.


August 20th, 2006


  برداشت و بازنویسی درونمایه این تارنما در جاهای دیگر آزاد است. خواهشمندم، خاستگاه را یادآوری نمایید.
 
بازگشت
شعر،ادب و عرفان